Co roku od 1 do 10 grudnia obchodzimy Dni Walki z Gruźlicą i Chorobami Płuc. W tym czasie zwracamy szczególną uwagę na choroby płuc i przypominamy o konieczności systematycznej kontroli płuc. Skala problemu z roku na rok narasta, odpowiednie badania i profilaktyka są bardzo istotne, bo wykrycie nieprawidłowości w początkowym etapie zwiększa szanse na skuteczne leczenie. Najczęściej spotykanymi chorobami płuc są: gruźlica, rak płuc oraz przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP).
Gruźlica
Gruźlica jest chorobą zakaźną i zaraźliwą. Do zakażenia dochodzi zwykle drogą oddechową. Chociaż sam proces chorobowy najczęściej dotyczy płuc, to prątki gruźlicy mogą razem z krwią trafić do wszystkich organów. Gruźlica jest chorobą podstępną. Większość chorych ma mało nasilone objawy i w wielu przypadkach choroba jest rozpoznawana zbyt późno. U części chorych występują objawy ogólnoustrojowe takie jak: uciążliwy i przewlekły kaszel z wykrztuszaniem ropnej lub śluzowej wydzieliny, utrzymujący się co najmniej trzy tygodnie, nawracające stany podgorączkowe, nocne poty, osłabienie i łatwe męczenie się, brak apetytu i utrata masy ciała.
Rak płuc
Rak płuc to najczęściej występujący nowotwór złośliwy w Polsce u mężczyzn (rocznie odnotowuje się około 15 000 nowych zachorowań) i drugi co do częstości występowania (po raku piersi) nowotwór złośliwy u kobiet (ok. 7000 nowych przypadków rocznie). Rak płuca należy do nowotworów o bardzo złym rokowaniu, w Polsce 5 lat po rozpoznaniu tej choroby przeżywa niewiele ponad 10% chorych. W związku z tym stanowi on główną przyczynę zgonu z powodu chorób nowotworowych, zarówno wśród kobiet, jak i mężczyzn.
Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP)
POChP to przewlekła obturacyjna choroba płuc. Charakteryzuje się ograniczonym przepływem powietrza do dolnych dróg oddechowych. A jej przyczyną jest stan zapalny w płucach, który wywołują drażniące działania szkodliwych związków, takich jak palenie papierosów. Objawy POChP to przede wszystkim: duszność nasilająca się przy wysiłku, a w miarę upływu lat również duszność spoczynkowa, trudność przy wydychaniu powietrza z płuc (niekiedy nabieranie powietrza również może być utrudnione), przewlekły kaszel, który występuje głównie rano, przewlekłe odkrztuszanie wydzieliny – głównie rano po przebudzeniu, ucisk w klatce piersiowej, świszczący i furczący oddech.
Dni Walki z Gruźlicą i Chorobami Płuc, czyli czas na profilaktykę!
Obchodzone właśnie Dni Walki z Gruźlicą i Chorobami Płuc to idealna okazja, aby przypominać o regularnych badaniach i o odpowiedniej profilaktyce.
Profilaktyka chorób płuc
• Rzuć palenie tytoniu, a najlepiej nie sięgaj po pierwszego papierosa.
• Unikaj biernego palenia, chroń dzieci przed dymem tytoniowym.
• Utrzymuj aktywność fizyczną, lecz unikaj jej na zewnątrz w okresach pogorszenia jakości powietrza.
• Odżywiaj się zdrowo, pamiętaj o urozmaiceniu diety (darmowe plany żywieniowe z przepisami na zdrowe dania znajdziesz na portalu diety.nfz.gov.pl).
• Unikaj kontaktu z osobami chorymi na infekcje i choroby zakaźne.
• Zadbaj o całkowite wyleczenie przeziębień.
• Pamiętaj o częstym wietrzeniu pomieszczeń.
• W przypadku alergii i astmy – unikaj lub ogranicz kontakt z alergenami.
• Przestrzegaj zasad bezpieczeństwa i higieny w pracy w zawodach narażonych na czynniki szkodliwe dla układu oddechowego.
• Zaszczep się przeciw grypie i przeciw COVID-19.
